Toen de COVID-19 pandemie begon werd al snel alle schaken op het bord gestopt. Zo werd ook de KNSB competitie 2019-2020 onderbroken, hoewel onze eerste plaats recent wel een beslissingswedstrijd opleverde, die we wonnen, voor promotie naar Meesterklasse. Hiervan heb ik apart verslag gedaan.

Het online schaken nam al snel een vlucht, van amateurniveau tot de absolute wereldtop, met de Carlsen Invitational toernooien en andere. Ook de KNSB kon niet achterblijven en organiseerde een online KNSB competitie in de laatste maand van 2020 en begin 2021 en een online bekercompetitie in de maanden april-mei van 2021. We deden aan beide mee met een team van Zuid-Limburg, en ik verklap alvast dat we in de beker derde van Nederland werden! Daarnaast speelden we de European Club Cup online in maart 2021, een toernooi van de beste teams in Europa en werden dan ook geconfronteerd met heel sterke tegenstanders. Hier geef ik, als teamleider, een verslag van deze drie toernooien waaraan we met een team van Zuid-Limburg deelnamen.

Zoals jullie wellicht weten is Zuid-Limburg een schaakvereniging opgericht als samenwerking tussen DJC Stein en SV Voerendaal voor het spelen van de KNSB (en internationale) competities. De spelers zijn primair lid van een andere vereniging en tweede lid bij Zuid-Limburg. De teams staan open voor spelers van andere verenigingen buiten DJC en Voerendaal (zoals reeds gebeurt) en Zuid-Limburg staat open voor het eventueel aansluiten van andere clubs of teams. Het is niet de bedoeling de oorspronkelijke clubs te laten fuseren of voor lokale competities te beperken. Zo wordt de LISB competitie voor teams niet gespeeld als Zuid-Limburg maar als teams van de oorspronkelijke clubs.

 1. Online KNSB competitie (dec 2020- feb 2021)

Het enthousiasme was zeker niet overweldigend voor dit toernooi, landelijk niet en ook niet onder onze leden. Uiteindelijk gaven 96 teams zich op, slechts 1 team van de meeste verenigingen, die werden verdeeld over 6 klassen, met elk weer reeksen. Een team bestond uit 10 spelers die vooraf moesten opgegeven worden en waarvan er 5 in elke match officieel speelden. Dus invallers buiten deze 10 waren niet toegelaten. Als je met de tegenstander overeenkwam om op meer dan 5 borden te spelen kon dat, maar alleen de eerste 5 borden telden voor de officiële uitslag. Voor Zuid-Limburg hadden slechts 11 spelers interesse, maar Luc Cornet gaf al vooraf aan zeker niet alles te kunnen spelen en was een van de laatste aanmelders, dus koos ik voor de andere 10, spijtig voor Luc. Omdat we overal teams hebben in de “normale” KNSB competitie konden we kiezen in welke klasse we speelden: we kozen voor 3^de klasse, vrij ambitieus voor ons team maar het idee was om leuk te spelen, niet om eerste te worden. We werden ingedeeld in klasse 3B met in totaal 12 teams waarmee 9 ronden volgens Zwitsers systeem werden gespeeld. Er werd op zaterdagmiddag om de twee weken gespeeld met twee rondes per zaterdag (behalve de laatste ronde). Er werd geschaakt op het platform chess.com met speeltempo 10 minuten voor de hele partij plus 2 seconden per zet. Dit laatste was toch wel heel weinig en de tijdnoodfase besliste dan ook veel partijen. Elke ronde bestond op zich uit twee partijen tegen dezelfde speler met wit en met zwart. Dus op een zaterdag waren er vier partijen (twee rondes x 2 partijen).

Ons team bestond uit (in ratingvolgorde): Luc Zimmermann, Marcel Winkels, Sander Bachaus, Rien Seip, John Heuts, René Chappin, Richard Orbons, Frits Verheijen, Michel Wijckmans, John Gerrichhauzen. De opstelling werd op chess.com automatisch bepaald volgens chess.com rapid rating waardoor Sander op het eerste bord speelde.

Je ziet dat het een zeer gemengd team is van eerste/tweede teamspelers tot vijfde teamspelers en van meeste Voerendaal spelers tot spelers van DJC en Schaesberg, typisch voor Zuid-Limburg! We konden onze team naam kiezen (op chess.com) en dat gaf wel hevige en cynische discussie, die wel invloed had op de uiteindelijke naam, maar die discussie houden we voor ons. We kozen uiteindelijk voor Zuid-Limburg 1to999 die de brede samenstelling van het team reflecteert.

De teamspirit was heel goed en iedereen was gemotiveerd om zoveel mogelijk te spelen, hoewel de lagere rating-spelers herhaaldelijk aangaven dat het prima was als de sterkste spelers zouden spelen. Maar ik hield vast aan de vooraf gekozen strategie: uitgangspunt was dat iedereen die een bepaalde zaterdag wilde spelen (en meestal was dat bijna iedereen) tenminste 1 van de 2 rondes kon meespelen. Wel koos ik de (min of meer) sterkste opstelling tegen 1 van de 2 teams per zaterdag waar we mogelijk zouden kunnen tegen winnen. De meeste teams waren akkoord om op meer dan 5 borden te spelen, waardoor we per ronde konden spelen op 5 tot 9 borden. Zoals gezegd, telden wel alleen de eerste 5 borden officieel. Uiteindelijk konen we enkele matchen winnen en 7 matchpunten halen. Hier is de einstand in onze klasse 3B:

In Meesterklasse werd MuConsult Apeldoorn Nederlands kampioen, een team dat we later in de finale van de online beker nog zouden tegenkomen (zie onder).

Het belangrijkste was dat we weer in teamverband hadden kunnen schaken en de brede samenstelling van het team gaf het een heel aangename en fijne kleur aan het team!!

2. Online KNSB bekercompetitie (april tot mei 2021)

Hier was het niet toegelaten meerdere teams per club in te schrijven. Bij ons was aanvankelijk opnieuw weinig interesse bij de spelers. Een team bestond hier uit 4 spelers maar in tegenstelling tot de online KNSB competitie konden hier wel alle spelers op elk moment meespelen/invallen, dus geen beperking tot 10 spelers. Ik wilde hier wel streven naar een wat hogere gemiddelde rating anders zouden we er snel uitliggen. Omdat de tijd voor inschrijving kort was, en er weinig respons was van onze spelers, contacteerde ik Marcel Winkels en Sander Bachaus, die altijd wel willen! . Inderdaad was dat zo, en omdat het altijd wel mogelijk zou moeten zijn per zaterdag een vierde speler te vinden, ook vanuit ons vorige KNSB online team, riskeerden we een inschrijving. In totaal schreven 59 teams in. De voorrondes bestonden uit een halve competitie in 10 poules van 6 teams (dus 5 rondes te spelen), waarvan telkens de eerste 3 (+ 2 van de beste vierdes), dus in totaal 32 teams zich zouden plaatsen voor de knock-out fase. Al snel sloten 3 van onze eerste teamspelers zich aan, namelijk Lennert Lenaerts, Ruud van Meegen en Fatih Baltic. Sander kon uiteindelijk de zaterdagen waarop we speelden niet meedoen, dus hadden we een team van 5 met Marcel en ikzelf naast de net genoemde 3, waarmee we afwisselden.

We speelden 3 rondes op zaterdag 3 april en nog 2 twee weken later. Opnieuw was elke ronde een wit en zwartpartij tegen de zelfde tegenstander op chess.com (dus op 8 bordpunten=4 borden x2) met speeltempo 10 minuten maar op algemene vraag nu wel 5 sec per zet i.p.v. 2 seconden, zodat in elk geval in tijdnood wat minder stukken rechtstreeks werden weg geblunderd. Met onze sterke team wonnen we 4 van de 5 wedstrijden maar moesten nipt de duimen leggen tegen het nog sterkere Amsterdam Beserkers met IM Miguoel Admiraal (rating 2503) op bord 1. Tweede plaats was ruim voldoend voor plaatsing naar de knock-outfase!

Nu we zo ver waren gekomen benaderde ik persoonlijk nog eens onze GM en IM’s. Daniel Hausrath en beide Christians Braun en Seel wilden wel meespelen met de ambitie om de finale te halen. Met Lennert en Ruud zouden we dan met deze 5 spelers wisselen. Dat betekende weliswaar dat ik feitelijk daardoor wel Fatih, Marcel en mezelf uit het team zette, waarbij Fatih nog wel eerste reserve zou blijven maar uiteindelijk nooit moest invallen. De 16^de en 8^ste finale werden op zaterdag 1 mei gespeeld (met 4 van de 5 spelers, zonder Christian Braun) en hoewel het aanvankelijk spannend was wonnen we beide uiteindelijk dik: 6-2 tegen Dordrecht en 5,5-2,5 tegen King. Op naar de kwartfinale op 15 mei. Ditmaal met de andere Christian (Braun) i.p.v. Seel. Opnieuw spannend maar uiteindelijk opnieuw forse overwinning 5,5-2,5 tegen HWP Haarlem en daardoor geplaatst voor de finaledag op 29 mei met 4 teams !!   Christian Seel en Sander Bachaus deden online verslag van de kwartfinale via stream op Twitch en brachten zo onze clubs wat dichterbij de actie!

De finaleronde bestond uit een halve competitie met de overgebleven 4 teams (dus 3 wedstrijden) op een zaterdagmiddag volgens hetzelfde tempo en telkens wit/zwart-partij (dus 6 partijen per speler). In overleg met Ruud besloten we onze 4 rating-sterkste spelers te laten spelen: GM Daniel Hausrath, IM Christian Braun, IM Christian Seel en FM Lennert Lenaerts. Het zou heel lastig worden tegen de andere Meesterklasse topteams Groninger Combinatie (met GM Ernst Sipke), en vooral MuConsult Apeldoorn (met verse jonge GM Max Warmerdam en verder allemaal IM’s) en Het Zwarte Schaap (met topGM Loek van Wely, jonge GM Lucas van Foreest en twee superspecialisten van snelle partijen Hing Tin Lai en Manual Bosboom). Het begon rampzalig met 7-1 verlies tegen Apeldoorn. Groningen zouden we wellicht moeten aankunnen en dat lukte ook met 5,5-2,5. Dan tegen de topfavorieten van Het Zwarte Schaap die hun eerste twee matchen gewonnen hadden, zij het met wat geluk tegen Apeldoorn. We verloren de eerste sub-ronde met 3,5-0,5 met alleen een fantastische remise van Lennert tegen Loek van Wely. Christian Braun verloor na een goede partij door een mouse-slip. Met verwisselde kleuren ging het al snel de goede kant uit hetgeen me in de chat van de KNSB stream deed uitspreken dat we op alle borden goed stonden! Het werd heel spannend, als we wonnen met 4-0 in deze sub-ronde zou we Apeldoorn aan de titel helpen. Uiteindelijk won Lennert niet maar haalde opnieuw een heel mooie remise tegen van Wely. De andere 3 overspeelden hun sterke tegenstanders en dus 3,5-0,5 voor ons met totale einduitslag 4-4. Fantastisch gedaan! Het betekende een heel nipte titel voor Het Zwarte Schaap, Apeldoorn bleef ons voor als tweede en wij waren mooi derde!

We hadden weer een streaming op Twitch geregeld om verslag te brengen door Fatih Baltic, Ruud van Meegen en mezelf maar door technische problemen moesten we die staken. Excuses daarvoor.

3. Online European Club Cup (weekend 27-28 maart 2021)

 Chronologisch had dit dus plaats voor het spelen van de KNSB beker (april-mei). Hier wilde ik alleen inschrijven als minstens enkele FM’s van ons zouden meedoen. Het ging om een team van 4 en 2 reserves, die je wel in vaste volgorde moest opstellen (dus als een van de vier eerste niet speelt schuiven de andere door etc..). Al snel hadden we een team bij elkaar: IM Christian Braun, FM Lennert Lenaerts, FM Ruud van Meegen, CM Luc Zimmermann, Gino de Mon en Leon de Vries. Hier werd gespeeld op platform Tornelo waarbij het verplicht was camera en microfoon aan te hebben en je scherm te delen via een ZOOM-verbinding. Vele arbiters hielden je voortdurend in het oog en algoritmes controleerden extra op valsspelen. De uitslagen werden na valsspeelcontroles pas officieel op de ochtend nadien.

Onze eerste 4 spelers hadden ook al ervaring met de “echte” European Club Cup waarvan de laatste door ons werd gespeeld in 2019 in Montenegro, waar een hoogtepunt de IM norm van Lennert was.

In totaal deden 91 teams mee waarvan vele echte Europese topteams die bestonden uit allemaal topgrootmeesters. Dus wat betreft resultaat hadden we hier niet veel te zoeken. Wel eigenaardig was dat we het enige Nederlandse team waren. Waar waren de anderen? Wel speelden nog 5 Nederlanders in buitenlandse teams. Het Monte Carlo vrouwenteam, als “thuisteam”, was automatisch geplaatst voor de finale, de andere 90 teams werden in 9 groepen van 10 teams ingedeeld in de voorrondes. Elke groep bestond uit een top-9 team, een team van 10-18, van 19 tot 28 etc… Als nummer 67 van de 91 (op rating) kwamen we in groep C waar we als 8^ste van de 10 stonden op rating. We speelden een halve competitie, vier matchen op zaterdag, vijf op zondag. Speeltempo was 15 minuten voor de partij en 5 sec per zet erbij. Alleen de eerste 2 kwalificeerden zich voor de volgende ronde op maandag. Dat was voor ons natuurlijk onmogelijk! Zoals in de KNSB competitie wilden we iedereen zoveel mogelijk laten spelen, onze sterkste spelers de kans geven tegen de topgrootmeesters te spelen, maar ook proberen tegen de zwakkere teams matchpunten te halen door (min of meer) onze sterkste spelers daartegen op te stellen. Gecombineerd met iedereen ongeveer evenveel wit en zwart te geven werd een uitgekiend schema vooraf opgesteld. Dat was wel handig want tussen de rondes was er heel weinig tijd om te overleggen en sommige teams of teamleiders hadden daardoor grote stress.

De resultaten vielen wel wat tegen, al hadden we dikwijls wel meer verdiend. Ook tegen de zwakkere teams haalden we door ongeluk niet veel en moesten uiteindelijk met 1 matchpunt tevreden zijn en een laatste plaats in onze groep.

Vooral Luc (0 uit 6), Gino (0,5 uit 5) en Leon (0 uit 5) hadden het heel lastig, al hadden we wel wat meer verdiend. We konden wel goede stellingen bereiken en weerstand bieden maar uiteindelijk ging het, vooral in tijdnood, toch weer mis onder de constante druk van onze tegenstanders. Onze IM/FM’s deden het beter. Christian (1,5 uit 7) kreeg op bord 1 natuurlijk supersterke tegenstand met 5 GM’s (waarvan eentje gewonnen) en 2 IM’s. Het mooiste was een gewonnen eindspel met kwaliteit voor tegen topgrootmeester Fedoseev, die zelfs de klok stilzette om vals spelen aan te kaarten bij de arbiter omdat hij niet kon geloven dat Christian zo sterk kon spelen. Maar hij wist natuurlijk niet dat het een favoriete en uitstekend gekende openingsvariant van Christian was. Hij heeft zich na de partij wel geëxcuseerd tegenover Christian. Spijtig genoeg verloor Christian alsnog door een mouse-slip die hem zijn toren kostte. Spijtig!! Ook had Christian een partij tegen een IM die zijn ZOOM niet werkend kon krijgen en waartegen we protesteerden. Hij kreeg alleen een verwittiging en mocht de volgende partijen niet meer spelen als het niet in orde zou zijn, wat ook niet gebeurde, dus bleef het bij die ene partij voor deze IM. Vooraf uitproberen, wat wij de week voorafgaande aan het toernooi hadden gedaan, is toch wel zinvol! Lennert (2,5 uit 7) was weer uitstekend in vorm en kreeg drie GM’s voorgeschoteld, waaronder het jonge toptalent en al topgrootmeester (2701 !!!), Esipenko, waartegen Lennert een fantastische remise hield! Pech had Lennert tegen een van de zwakkere teams waar hij op het einde twee pionnen had tegen een loper (en buiten koningen niets anders op het bord). Hij vroeg remise maar door technische problemen verloor hij connectie en verloor de niet te verliezen partij. Dit kostte ons een matchpunt! Ook Ruud (2 uit 7) speelde goed, inclusief tegenstand van 2 GM’s, en er had ook meer ingezeten.

Al met al heel leerrijk en een hele mooie ervaring, al speel ik toch liever het “echte” European Club Kampioenschap !

Nog even het verdere verloop van het toernooi. Zoals gezegd plaatsten de eerste 2 teams uit de 9 groepen zich voor de play-offs op maandag. De 18 overblijvende teams werden verdeeld in 3 groepen van 6 teams. Na halve competitie plaatsten de eerste 3 van elke groep zich voor de finales op dinsdag en woensdag. Aan deze 9 teams werd het “thuisspelend” vrouwenteam van Monte Carlo toegevoegd. De 10 teams speelden een halve competitie over de twee dagen. Het was spannend tot het laatste, tussen het Franse Clichy Echecs 92, met de Nederlanders Jorden van Foreest en Loek van Wely, en het Duitse SF Deizisau e.V., met als eerste borden Bluebaum, Donchenko, Meier en ook het Duitse toptalent Vincent Keymer. Dit laatste team won de titel! Opmerkelijk is wel dat het op rating slechts het 10^de team was o.a. na het hoogste team en de laatste jaren steeds Duits Kampioen Baden Baden met Maxime Vachier-Lagrave op het eerste bord. Een samenhangend team kan sterker zijn, zelfs in online competitie!

4. Slotopmerkingen

Hoewel er niet zoveel enthousiasme was bij de meerderheid van onze leden voor deze online competities, denk ik dat we wel aangetoond hebben dat “Zuid-Limburg” meerwaarde kan hebben, zowel in de breedte (zie ons team voor de KNSB online competitie) als voor de topcompetities (zie onze mooie derde plaats in de online KNSB beker). De deelname, als enig Nederlands team, aan de European Club Cup was een mooi extra!   Dat we meetellen in Nederland hebben we ook bewezen door onze recente promotie naar Meesterklasse, waarover ik apart verslag deed. Na het behalen van de promotie was de eerste vraag van meerdere spelers aan mij, als teamleider, of we nu ook de European Club Cup in Noord-Macedonië in september zouden kunnen spelen. We zullen zien of we toegelaten worden… Tenslotte, het betrekken van de leden door online commentaar van de partijen via streaming is zeker iets wat we verder kunnen uitbouwen in de nabije toekomst. Tot snel achter het echte bord!

Verslag door Luc Zimmermann, teamleider Zuid-Limburg 1 (of 1to999)